Một thủ đoạn lừa đảo qua mạng xã hội đang ngày càng phổ biến, khi các đối tượng lợi dụng thông tin và hình ảnh của những người đi làm hoặc học tập xa nhà để tạo lập các tài khoản Facebook ảo. Từ đó, chúng gửi tin nhắn cho người thân với nội dung bị bắt cóc, nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Thủ đoạn này không phải là mới, nhưng vẫn đang tiếp diễn, đặc biệt là khi mạng xã hội đang trở thành ‘mảnh đất màu mỡ’ cho các đối tượng lừa đảo. Tình trạng mạo danh, lấy cắp thông tin người thật, đặc biệt là người trẻ tuổi, xa gia đình đang bùng phát trên mạng xã hội. Các đối tượng thường chọn những người ít có khả năng kiểm tra trực tiếp với gia đình hoặc đang sống ở nước ngoài, dễ bị ‘nhận diện nhầm’ qua Facebook.
Để thực hiện lừa đảo, các đối tượng thường bắt đầu bằng việc tìm kiếm hình ảnh và thông tin công khai của một người trên mạng. Sau đó, chúng tạo lập tài khoản ảo sử dụng chính tên và ảnh đại diện của nạn nhân. Kịch bản lừa đảo bắt đầu khi đối tượng từ tài khoản Facebook ảo chủ động kết bạn và nhắn tin cho người thân, bạn bè của nạn nhân. Nội dung tin nhắn thường rất cấp bách và tạo ra sự hoảng loạn, chẳng hạn như ‘Hiện tại mình đang bị bắt cóc ở nước ngoài’, ‘Nếu mình hỏi vay tiền, xin thông tin là do mình bị ép’, ‘Các bạn báo công an giải cứu mình’.
Các đối tượng lừa đảo còn sử dụng nhiều phương thức để tạo thêm sự tin tưởng, chẳng hạn như nhắn nhiều lần với các câu từ thân mật, gần gũi nhằm khiến người thân mất bình tĩnh và dễ làm theo yêu cầu. Theo các chuyên gia an ninh mạng, người dùng cần phải cực kỳ thận trọng khi nhận được yêu cầu từ tài khoản Facebook lạ, dù mang tên hoặc ảnh quen thuộc.
Để phòng tránh, người dùng nên kiểm tra kỹ thông tin tài khoản liên lạc, bao gồm thời gian tạo tài khoản, lịch sử bài đăng, cách xưng hô và nội dung trao đổi. Chủ động gọi điện xác minh qua số điện thoại cũ, hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp của người bị mạo danh để xác thực tình hình trước khi thực hiện bất kỳ yêu cầu nào.
Khi nhận được các tin nhắn có nội dung bất thường như bị bắt cóc, bị ép chuyển tiền, người thân cần bình tĩnh, không làm theo ngay mà báo cho cơ quan chức năng, công an khu vực để được hướng dẫn, hỗ trợ kiểm tra. Mới đây, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin, vừa kịp thời hỗ trợ gia đình chị N.T.L thoát khỏi một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia đã đề nghị chính quyền địa phương đảm bảo điều kiện sinh hoạt cho 140 công dân Việt Nam và phối hợp hoàn tất thủ tục xác minh nhân thân ban đầu. Bên cạnh đó, các chuyên gia an ninh mạng cũng cảnh báo về việc Google Gemini for Workspace có thể bị hacker khai thác để tạo ra các bản tóm tắt email trông hợp pháp nhằm dẫn người dùng đến các trang lừa đảo.
