Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp và gia tăng ở quy mô cả nước, với 636 ổ dịch được ghi nhận tại 30/34 tỉnh thành. Số liệu thống kê cho thấy đã có hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc tiêu hủy hơn 43.300 con. So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang có xu hướng tăng cao.
Một thông tin đáng chú ý là chủng virus này xuất hiện lần đầu ở Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, vẫn chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II.
Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh. Để đối phó với tình hình này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để “cắt gen” chủng của genotype I-II nhằm nghiên cứu vaccine phù hợp.
Thứ trưởng Tiến cũng nhận định nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ. Về lâu dài, ông Tiến cho rằng Việt Nam cần phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để có thể kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh chóng, với tỷ lệ chết gần như 100% đối với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, việc tìm ra giải pháp hiệu quả để kiểm soát và ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi đang trở thành thách thức lớn đối với ngành nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng.
