Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường, việc chuyển đổi cách tiếp cận sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Thay vì áp dụng phương thức sản xuất truyền thống “có gì bán nấy”, đã đến lúc ngành nông nghiệp cần định hướng lại theo nguyên tắc “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy”. Điều này không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho nông dân mà còn đóng góp vào việc tạo ra giá trị bền vững và khẳng định vị thế của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Trước đây, sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam phần lớn được thực hiện theo phương thức tự phát, dựa chủ yếu vào kinh nghiệm và tập quán truyền thống. Hậu quả của phương thức này là tình trạng dư thừa sản lượng, giá trị sản phẩm giảm sút, và nông dân thường xuyên đối mặt với những rủi ro về thu nhập. Do đó, việc chuyển đổi tư duy sản xuất là cần thiết để thích ứng với bối cảnh mới.
Để thực hiện tư duy “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy”, cần có một sự thay đổi căn bản trong nhận thức và hành động của các bên liên quan. Trước hết, việc nghiên cứu thị trường một cách sâu rộng để xác định các sản phẩm chủ lực và tiềm năng là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó, việc áp dụng quy trình sản xuất chuẩn hóa cũng là một yếu tố then chốt trong quá trình này.
Quá trình chuyển đổi đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ của nhiều yếu tố và các bên liên quan, bao gồm nâng cao năng lực nghiên cứu và dự báo thị trường, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ cao trong nông nghiệp, và xây dựng chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ giữa nông dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Sự phối hợp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền nông nghiệp bền vững.
Áp dụng hiệu quả tư duy “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy” mang lại nhiều lợi ích to lớn cho nền nông nghiệp Việt Nam. Việc này không chỉ giúp tăng giá trị và hiệu quả kinh tế mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt trên thị trường quốc tế. Ngoài ra, nó còn đóng góp vào việc phát triển nông nghiệp bền vững, cải thiện đời sống nông dân, và xây dựng thương hiệu quốc gia cho các sản phẩm nông nghiệp.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi sang tư duy mới này cũng đối mặt với không ít thách thức. Thay đổi tư duy và thói quen sản xuất của người nông dân là một thách thức lớn. Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ cao đòi hỏi vốn đầu tư lớn, và biến đổi khí hậu cũng là một yếu tố rủi ro cần được xem xét.
Để vượt qua những thách thức này, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của Nhà nước, sự dẫn dắt của doanh nghiệp, và sự chủ động của nông dân trong việc học hỏi, thay đổi tư duy và tham gia vào các mô hình sản xuất liên kết. Sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên sẽ giúp ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững và hiệu quả.
Tư duy “thị trường cần gì, sản xuất thứ ấy” không chỉ là một khẩu hiệu mà là một chiến lược sống còn cho nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Bằng cách đặt nhu cầu thị trường làm trọng tâm, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng chuỗi giá trị, và nâng cao năng lực cho người nông dân, Việt Nam có thể tạo ra một nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và bền vững, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước.
