Nghiên cứu mới đây của Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu (LKYSPP) chỉ ra rằng công nghệ 5G có tiềm năng đóng góp tới 130 tỷ USD vào nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G trong khu vực ASEAN hiện còn chênh lệch đáng kể. Trong khi Singapore đã đạt mức ứng dụng 5G lên tới 48,3%, một số quốc gia thành viên ASEAN khác chỉ mới đạt dưới 1%. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và làm suy yếu năng lực cạnh tranh khu vực, khiến ASEAN bị tụt lại phía sau trong cuộc đua chuyển đổi số toàn cầu.

Giáo sư Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, nhận định rằng sự hội tụ giữa 5G và trí tuệ nhân tạo (AI) chính là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác, và giao thông tự hành. Dựa trên các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và khảo sát với hơn 400 chuyên gia đến từ 8 quốc gia ASEAN, nghiên cứu của LKYSPP chỉ ra rằng các chính phủ cần nhìn nhận 5G như một hạ tầng chiến lược cho AI, chứ không đơn thuần là nâng cấp viễn thông. Đồng thời, cần khẩn trương thu hẹp khoảng cách kỹ năng đang cản trở doanh nghiệp áp dụng công nghệ.

Để đảm bảo tương lai số của ASEAN, báo cáo đề xuất 5 ưu tiên chiến lược: Xây dựng các chiến lược phát triển 5G-AI quốc gia với lộ trình rõ ràng đến năm 2030; thành lập cơ quan điều phối có quyền hạn thực sự tại các quốc gia thành viên ASEAN; triển khai các chính sách bao trùm, tiên tiến nhằm tăng cường khả năng tiếp cận và đổi mới; phát triển hệ sinh thái AI thông qua hợp tác công – tư; triển khai các cơ chế giám sát mạnh mẽ để theo dõi tiến độ và cho phép điều chỉnh lộ trình.

Tại Việt Nam, các nhà mạng viễn thông hiện chưa đầu tư đúng mức cho 5G. Giáo sư Vũ Minh Khương cho rằng Chính phủ cần chủ động điều phối giống như cách Singapore đang làm bằng cách kết nối các bên: nhà cung cấp công nghệ quốc tế, doanh nghiệp trong nước, người dùng và các quỹ tài trợ. Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu đang tích cực nghiên cứu và đề xuất các giải pháp để giúp các quốc gia thành viên ASEAN thu hẹp khoảng cách số và tận dụng tối đa lợi ích của công nghệ 5G.

Sự kết hợp giữa 5G và AI sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho trải nghiệm kết nối thông minh, góp phần định hình lại các ngành công nghiệp trong tương lai. Chính vì vậy, khi nói đến năng lực cạnh tranh của AI, không thể bỏ qua vai trò chiến lược của mạng 5G. Các quốc gia thành viên ASEAN cần tích cực triển khai các giải pháp để không bị tụt lại phía sau trong cuộc đua chuyển đổi số toàn cầu.

Chính phủ Tây Ban Nha đã lên tiếng về việc sử dụng thiết bị lưu trữ của Huawei trong hệ thống nghe lén tư pháp Sitel, khẳng định rằng nó chỉ chiếm một phần nhỏ trong hệ thống này và không đặt ra bất kỳ rủi ro bảo mật nào. Hệ thống Sitel được sử dụng bởi các lực lượng an ninh Tây Ban Nha để thu thập và lưu trữ các cuộc nghe lén đã được tòa án cho phép.

Một quan chức chính phủ Tây Ban Nha cho biết việc sử dụng thiết bị lưu trữ Huawei trong Sitel chỉ là một phần nhỏ của một hệ thống kín, được kiểm toán, cô lập và chứng nhận tuân thủ kế hoạch an ninh cấp cao quốc gia. Điều này cho thấy sự đảm bảo về bảo mật và tính toàn vẹn của hệ thống.

Tây Ban Nha đã trở thành một điểm đến quan trọng của Huawei trong Liên minh châu Âu, bất chấp việc nhiều quốc gia khác đang loại trừ công ty này do lo ngại về bảo mật. Mỹ và nhiều nước châu Âu đã loại bỏ Huawei và các nhà cung cấp viễn thông khác có liên quan đến các chính phủ đối địch khỏi mạng lưới của họ.

Mới đây, Tây Ban Nha đã ký hợp đồng trị giá 12,3 triệu euro với Huawei để quản lý lưu trữ và phân loại dữ liệu nghe lén do tòa án phê duyệt. Bộ Nội vụ Tây Ban Nha thông báo gói thầu này được thực hiện theo quy trình đấu thầu công khai tiêu chuẩn và tuân thủ hướng dẫn an ninh mạng của Trung tâm Mật mã Quốc gia Tây Ban Nha.

Dù một số bộ phận trong Cảnh sát Quốc gia Tây Ban Nha bày tỏ lo ngại trước việc Huawei can dự vào các hệ thống nhạy cảm, nhưng Huawei khẳng định rằng chưa từng có ‘cửa hậu’ nào bị phát hiện trong thiết bị viễn thông của mình. Công ty này cũng tuyên bố không tuân theo bất kỳ yêu cầu tình báo nào từ chính phủ Trung Quốc.

Về vấn đề này, Huawei đã cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định về bảo mật và an ninh mạng. Tuy nhiên, việc sử dụng thiết bị của công ty này trong hệ thống nghe lén tư pháp Sitel vẫn đang được theo dõi và đánh giá bởi các chuyên gia và cơ quan chức năng.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia đang tranh luận về việc sử dụng thiết bị của Huawei trong các hệ thống quan trọng, Tây Ban Nha đã quyết định hợp tác với công ty này để phát triển và quản lý hệ thống nghe lén tư pháp. Quyết định này đã gây ra nhiều tranh cãi và đặt ra câu hỏi về bảo mật và tính toàn vẹn của hệ thống.

Các chuyên gia và cơ quan chức năng đang tiếp tục theo dõi và đánh giá việc sử dụng thiết bị của Huawei trong hệ thống nghe lén tư pháp Sitel, để đảm bảo rằng nó không đặt ra bất kỳ rủi ro bảo mật nào cho quốc gia.