Trong bối cảnh thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng với cường độ và tần suất khó lường, việc ứng dụng công nghệ cảnh báo ngập lụt theo thời gian thực đã trở thành một công cụ thiết yếu giúp các khu vực và cộng đồng dân cư nâng cao khả năng phòng ngừa và ứng phó. Hiện nay, nhiều nền tảng số và ứng dụng miễn phí cho phép người dân theo dõi tình hình mưa bão, ngập lụt một cách trực quan.

Một trong những công cụ hữu ích nhất là hệ thống Hymetnet – radar thời tiết thời gian thực của Việt Nam. Hệ thống này được phát triển bởi Trung tâm Kỹ thuật Quan trắc Khí tượng Thủy văn và cập nhật dữ liệu mỗi 5-10 phút, cho phép người dùng theo dõi các vùng mưa, sét, lượng mưa tích lũy từ 17 trạm radar trải dài trên toàn quốc. Những bản đồ động giúp người dân nhận biết sớm các vùng có khả năng mưa lớn, lũ quét hoặc giông sét.

Người dân ở khu vực miền núi có thể truy cập vào website https://luquetsatlo.nchmf.gov để nắm bắt khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Thông tin này có thể cứu mạng và hỗ trợ việc sơ tán kịp thời trong thời tiết xấu.

Ngoài ra, ứng dụng Windy (https://windy.com) cũng cung cấp bản đồ tương tác về sức gió, lượng mưa, hướng đi của bão và mức độ ảnh hưởng thời gian thực. Đối với người dân Hà Nội, công cụ giám sát ngập lụt cụ thể theo từng tuyến phố đã được triển khai thông qua hệ thống HSDC Maps. Cập nhật từ camera thực tế, hệ thống này cung cấp thông tin ngập úng trên Cổng thông tin điện tử Hà Nội (https://hanoi.gov.vn) và website của Công ty Thoát nước Hà Nội (https://thoatnuochanoi.vn).

Các website chính thức của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia như https://thoitietvietnam.gov.vn và https://nchmf.gov.vn vẫn là nguồn tin chuẩn xác nhất, cung cấp thông tin tổng hợp về mưa, lũ, điểm ngập và cảnh báo sớm trên cả nước.

Việt Nam đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại vào hệ thống cảnh báo ngập lụt theo thời gian thực – một bước tiến vượt bậc trong quản lý rủi ro thiên tai. Tại Hà Nội, các cảm biến mực nước đã được lắp đặt ở các điểm thoát nước trọng yếu. Khi có mưa lớn, dữ liệu sẽ được truyền về Trung tâm để phân tích, giúp các cơ quan chức năng nhận biết sớm nguy cơ ngập cục bộ.

Việc nghiên cứu triển khai công nghệ Flood4Cast, với sự hỗ trợ của Vương quốc Bỉ, đang được thử nghiệm tại Hà Nội và Đà Nẵng. Flood4Cast cho phép dự báo ngập chi tiết theo tuyến đường, xác định phạm vi và độ sâu ngập tính từ 3-6 giờ.

Bên cạnh đó, nghiên cứu của nhóm TS Trần Anh Phương và các nhà khoa học (Viện Khoa học Tài nguyên nước) đã phát triển hệ thống cảnh báo lũ, lụt và hạn hán theo thời gian thực trên nền tảng WebGIS. Hệ thống này tự động thu thập và xử lý dữ liệu từ các cảm biến đo mưa, mực nước, kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và mô hình toán học để đưa ra dự báo chính xác mà không cần vận hành thủ công.

Việc theo dõi mưa bão và cảnh báo ngập lụt theo thời gian thực đã và đang trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh diễn biến khí hậu ngày càng cực đoan. Với sự hỗ trợ của công nghệ, từ cảm biến, AI đến bản đồ số, người dân Việt Nam có thể chủ động bảo vệ bản thân và cộng đồng trước thời tiết cực đoan. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các cơ quan chức năng nâng cao năng lực dự báo, lập kế hoạch ứng phó và xây dựng đô thị an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu trong tương lai.

Biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng và đang trở thành mối đe dọa lớn đối với hệ thống thực phẩm toàn cầu. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, nắng nóng và mưa lớn đang trở nên thường xuyên hơn và có tác động nghiêm trọng đến sản lượng nông nghiệp và giá thực phẩm. Một nghiên cứu mới từ tổ chức nghiên cứu Barcelona Supercomputing Center cho thấy biến đổi khí hậu không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng nông nghiệp mà còn dẫn đến sự gia tăng đột biến giá thực phẩm, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nền kinh tế và đời sống người dân ở nhiều quốc gia.

Theo nghiên cứu trên, trong những năm gần đây, nhiều loại thực phẩm đã trải qua những đợt tăng giá chóng mặt chỉ trong thời gian ngắn do ảnh hưởng của thời tiết cực đoan. Ví dụ, giá dầu olive ở châu Âu đã tăng 50% trong năm qua do hạn hán kéo dài ở miền Nam Tây Ban Nha. Tại Ấn Độ, giá hành củ đã tăng 89% trong tháng 5/2024 do đợt nắng nóng khắc nghiệt. Tại Nhật Bản, giá gạo đã tăng 48% vào tháng 9/2024 sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Ở hai bang California và Arizona của Mỹ, giá rau củ đã tăng 80% vào tháng 11/2022 do hạn hán.

Những biến động này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn làm gia tăng áp lực lạm phát tại các nền kinh tế, đặc biệt là ở những nước có mức độ phụ thuộc lớn vào nhập khẩu thực phẩm. Theo chuyên gia Maximilian Kotz của Barcelona Supercomputing Center, trưởng nhóm tác giả của nghiên cứu trên, nhiều hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn tới những đợt tăng giá thực phẩm này là “hoàn toàn chưa từng có tiền lệ từ góc độ lịch sử”. Nhiệt độ đã “vượt xa khỏi phạm vi mà chúng ta có thể kỳ vọng trong hình thái khí hậu ổn định không có các hành vi gây ô nhiễm của con người”, ông Kotz nhấn mạnh.

“Chúng ta biết rằng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang trở nên dữ dội và thường xuyên hơn so với 30-40 năm trước. Chúng tôi dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục chừng nào lượng khí thải nhà kính còn tiếp tục tăng”, ông Kotz cho biết. Nếu hệ thống thực phẩm toàn cầu “tiếp tục phản ứng theo cách mà chúng ta đã thấy gần đây, thì điều tương tự sẽ còn xảy ra với giá thực phẩm, thậm chí có thể theo những cách cực đoan hơn và khó lường hơn”, ông Kotz nhận định với tờ báo Financial Times.

Nghiên cứu kết luận rằng sự leo thang của giá thực phẩm có thể lan tỏa từ các khu vực riêng lẻ ra phạm vi toàn cầu thông qua thương mại. Ví dụ, giá chocolate đã tăng vọt ở Anh sau khi giá cacao tăng gấp ba lần do hạn hán và nắng nóng khắc nghiệt ở Ghana và Bờ Biển Ngà. Financial Times đã đưa tin về vấn đề này.

Hoạt động đầu cơ thị trường và “chính sách sai lầm” thường cũng làm trầm trọng thêm tác động của việc tăng giá thực phẩm liên quan đến biến đổi khí hậu – theo chuyên gia Raj Patel thuộc Đại học Texas trong một cuộc trao đổi với Financial Times. Chẳng hạn, khi thời tiết nóng bức ở Nga gây ra các vụ cháy rừng khiến giá lúa mì tăng vọt vào năm 2010, Moscow đã áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu lúa mì, “đẩy giá lúa mì toàn cầu lên cao ngất ngường” – ông Patel lưu ý. Thực tế này góp phần gây ra các cuộc bạo loạn bánh mì ở những nơi xa xôi như Mozambique.

Đồng tác giả báo cáo trên, bà Anne Taylor, Giám đốc điều hành của tổ chức Food Foundation trụ sở tại Anh, cho rằng các quốc gia như Anh, vốn phụ thuộc nhiều vào hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt dễ bị tổn thương trước các cú sốc khí hậu ở nước ngoài.

Nghiên cứu cũng đặt ra một số câu hỏi cho các ngân hàng trung ương, khi giá thực phẩm tăng cao đe dọa nỗ lực kiểm soát lạm phát chung, nhất là ở các nền kinh tế mới nổi – nơi thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn hơn trong rổ hàng hóa tiêu dùng. “Nhiệt độ cao bất thường ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ lạm phát nói chung và động lực chính là sự tăng giá thực phẩm”, ông Kotz nói.

Tuần trước, Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cho biết tốc độ lạm phát ở nước này trong tháng 6 là 3,6%, cao nhất 18 tháng, một phần do giá lương thực tăng.

Bão số 3, hay còn được biết đến với tên gọi Wipha, đã đổ bộ vào đất liền và gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến vùng biển Thanh Hóa. Hiện tượng thời tiết cực đoan này đã mang đến cảnh tượng hùng vĩ nhưng cũng rất nguy hiểm khi sóng biển dâng cao và đánh dữ dội vào bờ.

Đặc biệt, tại vùng biển Hải Tiến, xã Hoằng Tiến, tỉnh Thanh Hóa, mưa lớn đã diễn ra trên diện rộng vào chiều ngày 22-7. Khu vực bờ kè biển Hải Tiến là một trong những địa điểm bị ảnh hưởng nặng nề. Sóng biển xô vào bờ dữ dội, với nhiều đợt sóng dâng cao và đánh vào bờ kè, tạo nên cảnh tượng bọt trắng xóa đầy ấn tượng.

Những bàn tay ‘khổng lồ’, một điểm nhấn du lịch nổi tiếng của Hải Tiến, hiện ra chìm trong mưa lớn và sóng biển. Hình ảnh sóng biển dâng cao đánh vào bờ biển Thanh Hóa khi bão số 3 Wipha vào bờ đã cho thấy sức mạnh hủy diệt của thiên nhiên. Cảnh tượng này không chỉ thể hiện sự hùng vĩ của biển cả mà còn là lời nhắc nhở về sức mạnh không thể đoán trước của các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Khi bão Wipha đổ bộ vào đất liền, người dân và du khách tại khu vực này đã được cảnh báo về nguy cơ sóng biển lớn và gió mạnh. Việc đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản ven biển đang là ưu tiên hàng đầu của chính quyền địa phương.

Bạn có thể theo dõi thêm thông tin về bão và các hiện tượng thời tiết tại Việt Nam qua các kênh truyền thông chính thống để có được thông tin cập nhật và chính xác nhất.

Cơn bão Wipha, cơn bão số 3 trong năm nay, đã gây ra tình trạng lũ lụt nghiêm trọng tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam, đặc biệt là tại các tỉnh ven biển như Ninh Bình. Sáng ngày 22/7, tâm bão vẫn nằm trên đất liền tại khu vực Ninh Bình – Thanh Hóa, gây ra mưa lớn và gió giật mạnh tại nhiều địa phương.

Nhiều con đường tại tỉnh Ninh Bình đã bị ngập lụt nặng nề, cây cối bị đổ xuống và đè nát ô tô. Hơn 81.000 cú sét đã đánh xuống trong vòng 3 giờ, khiến một người dân tại Hà Nội tử vong. Tình hình thời tiết này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân tại các tỉnh phía Bắc.

Đến nay, cơ quan chức năng vẫn tiếp tục cảnh báo về tình hình bão và mưa lũ tại khu vực này. Người dân được khuyến cáo cần phải đề phòng và chủ động ứng phó với tình hình thời tiết phức tạp. Các cơ quan chức năng đang tiếp tục theo dõi tình hình và có biện pháp ứng phó phù hợp.

Trong khi đó, tại các quốc gia khác, tình hình thời tiết cũng đang diễn biến phức tạp. Một trận động đất mạnh 8,8 độ đã xảy ra tại Nga, gây sóng thần dữ dội tại nhiều nước. Nhật Bản đã sơ tán 1,9 triệu người, trong khi Mỹ cũng chuẩn bị đối mặt với sóng thần. Tình hình thời tiết phức tạp này đòi hỏi sự quan tâm và chủ động của các quốc gia trên toàn thế giới.

Cơn bão Wipha là một trong những cơn bão mạnh nhất trong năm nay, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Cơ quan chức năng đang tiếp tục theo dõi tình hình và có biện pháp ứng phó phù hợp để giảm thiểu thiệt hại cho người dân.