Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Biến đổi khí hậu, dịch bệnh, di cư tự do, buôn bán người, tội phạm và khủng bố là một số trong những vấn đề đáng quan ngại. Không chỉ dừng lại ở việc ảnh hưởng đến an ninh, những thách thức này còn gây ra trở ngại cho sự phát triển bền vững của các vùng DTTS.
Thực trạng này đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ các cấp chính quyền và cần có những chính sách đồng bộ, toàn diện. Việc xây dựng các chính sách này cần gắn với đặc thù của từng vùng, nhằm đáp ứng nhu cầu cụ thể và đảm bảo an sinh, ổn định và phát triển cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Trước hết, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống của người dân tại các vùng DTTS. Tình trạng thay đổi thời tiết cực đoan như nắng nóng, mưa bão, lũ lụt diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn tác động trực tiếp đến nhà ở và điều kiện sống của người dân.
Ngoài ra, dịch bệnh cũng là một thách thức lớn đối với các vùng DTTS. Sự lây lan nhanh chóng của các bệnh truyền nhiễm, trong đó có COVID-19, đã cho thấy sự 취약 trong hệ thống y tế tại các khu vực này. Việc thiếu thốn cơ sở y tế, trang thiết bị và nhân lực y tế chất lượng cao đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác phòng chống dịch.
Di cư tự do cũng là một vấn đề cần quan tâm. Nhiều người dân từ các vùng DTTS di cư đến các khu vực thành thị để tìm kiếm cơ hội việc làm, dẫn đến tình trạng sống chen lấn, quá tải tại các khu vực đô thị. Điều này cũng gây ra áp lực lên các dịch vụ công cộng và dễ dẫn đến các vấn đề xã hội tiêu cực.
Không thể không nhắc đến tội phạm và khủng bố như những thách thức an ninh nghiêm trọng. Các hoạt động tội phạm như buôn bán người, tội phạm xuyên biên giới đang có xu hướng gia tăng tại các khu vực biên giới của Việt Nam, trong đó có các vùng DTTS.
Trước những thách thức này, việc xây dựng và thực hiện các chính sách đảm bảo an sinh xã hội, ổn định và phát triển bền vững là vô cùng quan trọng. Trước hết, cần tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, bao gồm đường giao thông, nhà ở, trường học và cơ sở y tế.
Thứ hai, cần hỗ trợ tăng cường an sinh xã hội và an ninh mạng, bao gồm các chương trình hỗ trợ giáo dục, y tế và nhà ở cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Cuối cùng, các chính sách cần đặc biệt quan tâm đến tác động của biến đổi khí hậu và có các giải pháp ứng phó phù hợp để đồng bào dân tộc thiểu số tự chủ trong sản xuất cũng như sinh hoạt hàng ngày đối với những thay đổi không thể tránh khỏi vì những hoạt động tiêu cực về môi trường và thời gian. Nếu giải quyết thành công những thách thức an ninh phi truyền thống ở vùng DTTS Việt Nam nói riêng có chăng đem lại sự ổn định chắc chắn.
