Luật Nhà giáo – một đạo luật quan trọng dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc nâng cao vị thế và quyền lợi của nhà giáo. Một trong những điểm mới nổi bật của luật này là việc bỏ chia hạng nhà giáo, thay vào đó, chức danh nhà giáo sẽ được xác định dựa trên yêu cầu của hoạt động nghề nghiệp trong từng cấp học và trình độ đào tạo. Điều này được kỳ vọng sẽ chấm dứt những bất cập và bất công trong việc trả lương cho nhà giáo hiện nay.
Trước đây, giáo viên thường được chia thành các hạng I, II, III như hiện nay. Tuy nhiên, từ ngày 01/01/2026, những phân hạng này sẽ không còn tồn tại. Thay vào đó, lương của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến sẽ tham mưu Chính phủ xếp lại bảng lương của một số chức danh nhà giáo, bao gồm giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, và giáo viên giáo dục nghề nghiệp hạng IV. Mục đích là để bảo đảm tính thống nhất về bảng lương áp dụng với các chức danh nghề nghiệp viên chức nhà giáo và viên chức các ngành, lĩnh vực khác.
Dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo cũng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng. Theo đó, hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo sẽ được áp dụng với mức từ 1,1 đến 1,6 tùy theo cấp học và trình độ đào tạo. Điều này sẽ giúp bảo đảm mức sống của nhà giáo, giúp họ an tâm công tác và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.
Liên quan đến chính sách thu hút và trọng dụng nhà giáo, Luật Nhà giáo cũng quy định các chính sách ưu đãi và phụ cấp đặc thù khác cho nhà giáo. Chính sách này sẽ bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận, tiền lương, phụ cấp, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm, điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc, và phúc lợi. Đây là những chính sách quan trọng nhằm thu hút và giữ chân những người tài năng trong ngành giáo dục.
Việc xếp lương theo cấp học và trình độ đào tạo sẽ giúp đảm bảo công bằng và hợp lý trong việc trả lương cho nhà giáo. Giáo viên có trình độ đào tạo cao hơn sẽ được hưởng lương cao hơn, và giáo viên có hiệu quả công việc cao hơn sẽ được thưởng cao hơn. Điều này sẽ tạo động lực cho nhà giáo phấn đấu và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.
Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả của các chính sách mới, cần phải đi kèm với trách nhiệm và cấm tuyệt đối dạy thêm tiêu cực, dạy thêm trái phép. Chỉ khi có sự kết hợp giữa nâng cao vị thế và quyền lợi của nhà giáo với trách nhiệm và kỷ luật nghiêm khắc, chúng ta mới có thể trả lại sự tôn nghiêm, uy tín và vị thế của nhà giáo.
Luật Nhà giáo và các chính sách kèm theo sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để nâng cao vị thế và quyền lợi của nhà giáo. Đồng thời, các chính sách này cũng đòi hỏi sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các bên liên quan, bao gồm cả nhà giáo, các cơ sở giáo dục, và các cơ quan quản lý nhà nước. Chỉ khi có sự hợp tác và nỗ lực chung, chúng ta mới có thể xây dựng một hệ thống giáo dục chất lượng và bền vững.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tích cực triển khai các hoạt động để chuẩn bị cho việc thực hiện Luật Nhà giáo. Các nhà giáo và các cơ sở giáo dục cần tích cực cập nhật thông tin và chuẩn bị cho những thay đổi quan trọng sắp tới.
