Trong những năm gần đây, một xu hướng đáng chú ý đã xuất hiện tại các thành phố lớn: người trẻ ngày càng ít ăn các món ăn truyền thống như phở, bún chả, và thay vào đó lại tìm đến các chuỗi ăn uống ngoại quốc như lẩu băng chuyền, bò nướng. Sự chênh lệch này đặt ra câu hỏi về nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi trong thói quen ăn uống của giới trẻ.
Khi ghé thăm một tiệm phở quen thuộc trên con phố nhỏ, đã tồn tại gần 30 năm, với nước dùng ninh xương trong 8 tiếng và miếng nạm gầu ăn một lần là ghiền, tôi nhận ra rằng hầu hết khách ra vào đều ngoài 40 tuổi. Ngược lại, các quán trà sữa, quán thức ăn nhanh, gà rán, lẩu băng chuyền… lại chật kín sinh viên và nhân viên văn phòng trẻ hơn. Sự khác biệt này cho thấy có một sự thay đổi trong cách lựa chọn món ăn của người trẻ.
Một trong những lý do chính dẫn đến sự thay đổi này là do đời sống đô thị với guồng quay nhanh và sự tiện lợi trở thành chuẩn mực, khiến bữa sáng trở thành một phần của cuộc đua thời gian. Từ góc độ người bán, nhiều quán phở cũng không còn mặn mà với giới trẻ. Một bác chủ quán cho biết: ‘Tụi nhỏ lâu thật lâu mới đến ăn, giờ người già mới chịu ngồi lại ăn phở’. Phở, theo cách vận hành của nhiều hàng quán hiện nay, đã trở thành món ăn của thế hệ đi trước.
Điều đáng nói hơn là sự đứt gãy trong việc kết nối giữa các món ăn truyền thống và thế hệ mới. Phở không chỉ là món ăn, nó còn là biểu tượng. Nếu phở muốn tồn tại không chỉ như một biểu tượng hoài niệm, thì chính những người làm phở nói riêng và các món ăn truyền thống khác cần nhìn nhận lại cách đối thoại với thế hệ mới. Họ cần tìm cách để làm cho các món ăn truyền thống trở nên gần gũi và phù hợp hơn với nhu cầu và khẩu vị của người trẻ.
Việc tìm hiểu và nắm bắt được nhu cầu và sở thích của thế hệ mới là chìa khóa để các món ăn truyền thống có thể tiếp tục tồn tại và phát triển. Bằng cách thay đổi cách tiếp cận và cách thức kinh doanh, các quán ăn truyền thống có thể hy vọng thu hút lại khách hàng trẻ và giữ gìn được bản sắc văn hóa ẩm thực của Việt Nam.
Các món ăn truyền thống như phở, bún chả… không chỉ là phần quan trọng của văn hóa ẩm thực Việt Nam mà còn là cầu nối giữa các thế hệ. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của những món ăn này là trách nhiệm của mỗi người, để chúng có thể tiếp tục được hưởng thụ và yêu thích trong nhiều năm tới.
